Nghiên cứu sinh Phạm Quốc Cường bảo vệ thành công luận án Tiến sĩ cấp Trường, ngành Kỹ thuật Viễn thông

Sáng ngày 02/8/2025, Trường Đại học Bách khoa, Đại học Đà Nẵng (ĐHĐN) đã tổ chức đánh giá luận án Tiến sĩ cấp Trường cho Nghiên cứu sinh (NCS) Phạm Quốc Cường với đề tài: “Nghiên cứu nâng cao hiệu quả truyền dẫn thông tin di động nhờ học máy”, ngành Kỹ thuật Viễn thông (Mã số: 9520208). Đề tài được thực hiện bởi sự hướng dẫn khoa học của PGS. TS Nguyễn Lê Hùng - Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật, ĐHĐN và PGS. TS Tăng Tấn Chiến - Trường Đại học Bách khoa, ĐHĐN.

Quang cảnh buổi bảo vệ luận án

Phát biểu tại buổi bảo vệ, đại diện lãnh đạo Phòng Đào tạo Trường Đại học Bách khoa, ĐHĐN cho biết: “Đây là sự kiện có ý nghĩa quan trọng, ghi dấu kết quả của một quá trình học tập, nghiên cứu nghiêm túc, bền bỉ của NCS, đồng thời khẳng định chất lượng đào tạo, uy tín khoa học của Nhà trường, cũng như sự đồng hành tận tâm của các Thầy, Cô hướng dẫn và tập thể Khoa quản lý chuyên môn.” Đại diện phía Nhà trường cũng gửi lời cảm ơn các Thầy, Cô trong Hội đồng đã dành thời gian nghiên cứu, phản biện và đóng góp ý kiến chuyên môn quý báu để buổi bảo vệ diễn ra chất lượng, hiệu quả và đúng quy định. Đồng thời, bày tỏ cảm ơn đến các thành viên Hội đồng đến từ các trường, viện, doanh nghiệp ngoài Trường đã nhiệt tình hỗ trợ, góp phần nâng cao uy tín đào tạo bậc sau đại học của Nhà trường.

Hội đồng đánh giá luận án cấp Trường năm 2025 theo Quyết định số 3101/QĐ-ĐHBK ngày 18/6/2025 của Trường Đại học Bách khoa, ĐHĐN, gồm 07 thành viên:

1. PGS.TS Bùi Thị Minh Tú - Trường Đại học Bách khoa, ĐHĐN, Chủ tịch;

2. GS.TS Võ Nguyễn Quốc Bảo - Trường Đại học Văn Lang, Phản biện 1;

3. PGS.TS Nguyễn Tiến Hòa - Đại học Bách khoa Hà Nội, Phản biện 2;

4. PGS.TS Đỗ Hồng Tuấn - Trường Đại học Bách khoa, Đại học Quốc gia TP Hồ Chí Minh, Phản biện 3;

5. PGS.TS Nguyễn Tấn Hưng - Viện Khoa học và Công nghệ tiên tiến, ĐHĐN, Ủy viên 1;

6. GS.TS Lê Tiến Thường - Trường Đại học Bách khoa, Đại học Quốc gia TP Hồ Chí Minh, Ủy viên 2;

7. TS. Võ Duy Phúc - Trường Đại học Bách khoa, ĐHĐN, Thư ký Hội đồng.

PGS.TS Bùi Thị Minh Tú - Trường Đại học Bách khoa, ĐHĐN - Chủ tịch Hội đồng

Hội đồng đánh giá luận án của NCS Phạm Quốc Cường

Tại buổi bảo vệ, Hội đồng đã thông qua lý lịch khoa học, quá trình học tập và thành tích nghiên cứu của NCS Phạm Quốc Cường. Trong quá trình học tập và nghiên cứu, NCS đã công bố 11 bài báo khoa học trong và ngoài nước, trong đó có 03 bài đăng trên các tạp chí quốc tế uy tín.

Bên cạnh đó, NCS cũng chủ trì và tham gia thực hiện 07 đề tài NCKH, sáng kiến cấp Tổng Công ty Viễn thông MobiFone; được trao tặng 01 Bằng Lao động sáng tạo của Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam; thực hiện 01 đề tài NCKH cấp Bộ Giáo dục và Đào tạo. Các kết quả công bố đều phù hợp với nội dung nghiên cứu của luận án.

Hội đồng đánh giá cao năng lực nghiên cứu, sự nỗ lực và những kết quả nổi bật mà NCS đã đạt được trong suốt quá trình học tập và nghiên cứu.

NCS Phạm Quốc Cường trình bày luận án trước Hội đồng

Mục tiêu của luận án tập trung nghiên cứu thuật toán, phát triển mô hình mạng nơ-ron tuyến tính để dự báo hành vi một số node mạng trong thông tin di động với tập dữ liệu khảo sát để huấn luyện và kiểm thử mô hình được thu thập từ Hệ thống hỗ trợ vận hành (OSS) trong thực tế. Làm tiền đề cho việc định hướng nghiên cứu ứng dụng học máy vào công tác vận hành khai thác chủ động mạng lưới, góp phần chuyển đối số công tác quản lý vận hành mạng thông tin di động công nghiệp.

Nghiên cứu đánh giá hiệu năng một vài mô hình học máy, trong việc dự báo số lượng thuê bao theo công nghệ di động với tập dữ liệu khảo sát, để huấn luyện và kiểm thử, được thu thập từ Hệ thống lưu trữ dữ liệu khai báo dịch vụ thuê bao (HLR) trong thực tế, nhằm cung cấp thêm một nguồn dữ liệu đầu vào nhằm nâng cao chất lượng quy hoạch phát triển mạng lưới.

Nghiên cứu bài toán tối ưu tốc độ ASR trong truyền thông UAV - một trong những công nghệ then chốt của mạng thông tin di động 6G và sau 6G. Từ đó, nghiên cứu, đề xuất, thiết kế và thực thi mô hình mạng nơ-ron để nâng cao chất lượng định hướng chùm tia 3D beamforming từ trạm mặt đất đến UAV, mục tiêu để nâng cao chất lượng bảo mật trong truyền thông UAV. Mạng nơ-ron mà luận án đề xuất phải cho hiệu năng và cấu hình tối ưu so hơn với các phương pháp nâng cao chất lượng định hướng chùm tia 3D beamforming trong các bài báo khoa học đã công bố trước đây.

Luận án Tiến sĩ của NCS Phạm Quốc Cường đã mang đến nhiều đóng góp mới mang ý nghĩa khoa học và thực tiễn, bao gồm:

- Nghiên cứu, xây dựng mạng nơ-ron tuyến tính LNN thực hiện phân tích và dự đoán hành vi của eNodeB gồm: E-UTRAN RACH Setup Attempts, RRC Setup Attempts và E-UTRAN Data Radio Bearer Attempts với tập dữ liệu thu thập từ Hệ thống hỗ trợ vận hành thực tế của nhà mạng với độ chính xác dự báo lên tới 94%.

- Nghiên cứu, xây dựng mô hình ARIMA thực hiện phân tích và dự đoán số lượng thuê bao 2G/3G/4G với tập dữ liệu từ hệ thống HLR/OSS thực tế của nhà mạng với độ chính xác dự báo lên tới 96%. Các kết quả thực nghiệm chứng minh mô hình ARIMA cho hiệu quả dự báo tốt hơn mô hình LNN đối với tập dữ liệu về thống kê số lượng thuê bao.

- Nghiên cứu, đề xuất, thiết kế mạng nơ-ron DAE để giải quyết bài toán nâng cao chất lượng 3D beamforming trong hệ thống truyền thông UAV có sự xuất hiện của cả UAV hợp pháp và UAV nghe lén, với điều kiện thông tin kênh truyền CSI không hoàn hảo được xét trong phạm vi nghiên cứu so với các mô hình kênh truyền có giả thiết CSI hoàn hảo như trước đây. Các kết quả mô phỏng chứng minh phương pháp DAENN vượt trội hơn so với các phương pháp trước đây là 3D DL và GEVD xét về khía cạnh tốc độ bảo mật trung bình (ASR), đặc biệt khi ảnh hưởng kênh truyền của thành phần LoS khắc nghiệt hơn trong điều kiện môi trường đô thị. Độ phức tạp về cấu trúc của mạng nơ-ron DAENN thấp hơn so với mạng nơ ron 3D DL đã công bố trước đó giúp cho việc triển khai trong thực tế của DAENN khả thi hơn.

Hướng nghiên cứu về ứng dụng công nghệ trí tuệ nhân tạo và học máy trong lĩnh vực thông tin truyền thông nói chung và ngành thông tin di động nói riêng trong thời kỳ chuyển đổi số đang được các nhà khoa học, chuyên gia và kỹ sư của các hãng viễn thông, nhà mạng trên thế giới quan tâm. Việc nghiên cứu ứng dụng công nghệ học máy vào nghiệp vụ liên quan hoạt động sản xuất công nghiệp sẽ giúp gia tăng hiệu quả vận hành, tạo ra lợi thế cạnh tranh trên thị trường và hoàn toàn phù hợp với định hướng chuyển đổi số doanh nghiệp ICT mà Chính phủ đã đặt ra tại "Chương trình Chuyển đổi số quốc gia đến năm 2025, định hướng đến năm 2030" theo Quyết định số 749/QĐ-TTg ngày 03/6/2020.

Các mô hình nghiên cứu trong luận án được mở rộng để thực hiện 02 Đề tài Khoa học công nghệ và 04 sáng kiến đã được công nhận, triển khai cũng như nghiệm thu đưa vào ứng dụng thực tế để nâng cao hiệu quả vận hành khai thác và tối ưu chất lượng mạng thông tin di động tại Tổng Công ty viễn thông MobiFone.

Các thành viên Hội đồng nhận xét, góp ý và đưa ra phản biện đề tài của NCS

Luận án của NCS Phạm Quốc Cường đã nhận được nhiều nhận xét, đánh giá và phản biện sâu sắc từ Hội đồng chấm luận án. Hội đồng đánh giá đề tài phù hợp với chuyên ngành, có hàm lượng khoa học và tính ứng dụng cao. Phương pháp nghiên cứu được lựa chọn hợp lý, kết quả đạt độ tin cậy và đáp ứng yêu cầu của luận án Tiến sĩ. Bên cạnh đó, Hội đồng cũng đóng góp nhiều ý kiến giúp NCS tiếp tục hoàn thiện đề tài.

NCS Phạm Quốc Cường đã trả lời đầy đủ, logic và thuyết phục các ý kiến phản biện, nhận được 07/07 phiếu đồng ý từ Hội đồng chấm luận án.

Giảng viên hướng dẫn chia sẻ cảm nghĩ về quá trình hướng dẫn nghiên cứu sinh

Xúc động trước thành quả hôm nay, NCS Phạm Quốc Cường bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến Hội đồng chấm luận án, giảng viên hướng dẫn, các thầy cô Khoa Điện tử - Viễn thông, Trường Đại học Bách khoa, ĐHĐN, đồng nghiệp và gia đình đã luôn ủng hộ, động viên để NCS hoàn thành tốt luận án của mình.

NCS chụp ảnh lưu niệm cùng Hội đồng và giảng viên hướng dẫn, gia đình và đồng nghiệp

Tin, ảnh: Trung tâm Học liệu và Truyền thông, Trường Đại học Bách khoa, ĐHĐN